Κύστη κόκκηγα

Η κύστη κόκκυγα ή αλλιώς τριχοφωλεακό συρίγγιο είναι μία χρόνια νόσος της ιεροκοκκυγικής περιοχής. Πρόκειται ουσιαστικά για μία κύστη ανάμεσα στο οστό του κόκκυγα και το δέρμα της μεσογλουτιαίας σχισμής, η οποία περιέχει τρίχες και φλεγμονώδες υγρό (συνηθέστερα πύον).
Είναι πολύ συχνό πρόβλημα, με επίπτωση σχεδόν 1% σε νεαρούς ενηλίκους. Αφορά κυρίως δασύτριχους άνδρες, ηλικίας 18-30 ετών. Προσβάλλει και γυναίκες με συχνότητα όμως 2-4 φορές μικρότερη.
Η κύστη κόκκυγα είναι μία πάθηση, η οποία δεν είναι απειλητική για τη ζωή του ασθενούς, αλλά είναι άκρως ενοχλητική, επηρρεάζει την καθημερινότητα και την κοινωνική ζωή του ασθενούς και αποτελεί το αίτιο απώλειας πολλών ωρών σχολικής εκπαίδευσης και εργασίας.

Ποια είναι η αιτία της κύστης κόκκυγα;

Παλαιότερα θεωρούνταν ότι οφείλεται σε ενδίπλωση του δέρματος της περιοχής (εκ γενετής ανατομική ανωμαλία). Η πιο σύγχρονη άποψη, είναι ότι προκαλείται από την αναδίπλωση των τριχών της περιοχής και την ανάπτυξή τους ανάστροφα εντός του δέρματος.

Πως θα καταλάβω αν έχω κύστη κόκκυγα;

Η κύστη κόκκυγα μπορεί να εμφανιστεί με διαφορετικούς τρόπους:
• Απλή κύστη: εξόγκωμα της περιοχής, με ήπια ή και καθόλου ευαισθησία το οποίο κατά την ψηλάφιση δίνει την εντύπωση παρουσίας υγρού.
• Απόστημα κυστης κόκκυγα: η περιοχή παρουσιάζει έντονα σημεία φλεγμονής (πόνος, θερμότητα, ερυθρότητα, οίδημα), ενώ μπορεί να συνυπάρχουν και συστηματικές εκδηλώσεις όπως πυρετος και κακουχία. Η κύστη γεμίζει με πυώδες υγρό. Σε αυτή τη φάση μπορεί να παροχετευθεί αυτόματα προς το δέρμα (πίεση, κάθισμα ή αλλαγή θέσης, τραυματισμός) και να εξέλθει ποσότητα δύσοσμου υγρού.
• Επιπλεγμένο ή υποτροπιάζον συρίγγιο: μετά από αποστηματοποιήσεις και αυτόματες παροχετεύσεις δημιουργούνται ένα ή περισσότερα συρίγγια επικοινωνίας της κύστης με το δέρμα. Οι εξωτερικοί πόροι των συριγγίων όταν είναι χρόνιοι μοιάζουν με μικρές μαύρες οπές στο δέρμα, οι οποίες κατά περιόδους μπορεί να παροχετεύουν μικρή ποσότητα υγρού. Πιο πρόσφατοι πόροι μπορεί στην κορυφή τους (πάνω από το επίπεδο του δέρματος) να εμφανίζουν υπερανάπτυξη φλεγμονώδους αντιδραστικού ιστού, ροδαλού χρώματος.

Ποια είναι η θεραπεία της κύστης κόκκυγα;

Γιγάντια, υποτροπιάζουσα κύστη κόκκυγα ΜΕΤΑ

Γιγάντια, υποτροπιάζουσα κύστη κόκκυγα ΠΡΙΝ

Η μόνη θεραπεία της κύστης κόκκυγα είναι χειρουργική και πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατόν. Προτείνεται σε όλους τους ασθενείς, ακόμη και σε αυτούς που έχουν ελάχιστα συμπτώματα και ενοχλήσεις. Αυτό γιατί η νόσος εξαπλώνεται σταδιακά και πολλές φορές σιωπηλά κάτω από το δέρμα δημιουργώντας νέα συρίγγια προς διαφορετικές κατευθύνσεις, καθιστώντας μία καθυστερημένη επέμβαση πιο δύσκολη για τον ασθενή (μεγαλύτερο εύρος περιοχής που πρέπει να αφαιρεθεί, μεγαλύτερο τραύμα και χρόνος επούλωσης, περισσότερες πιθανότητες υποτροπής κτλ).
Το απόστημα της κύστης κόκκυγα, που είναι συχνότερα η πρώτη εκδήλωση της πάθησης, πρέπει να διανοίγεται και να παροχετεύεται υπό τοπική αναισθησία. Με αυτόν τον τρόπο, ο ασθενής ανακουφίζεται άμεσα από τα συμπτώματα και η περιοχή καθαρίζεται αποτελεσματικά ώστε να ακολουθήσει το συντομότερο δυνατόν η τελική επέμβαση (μόλις ¨ηρεμήσει¨ η φλεγμονή).
Η οριστική επέμβαση μπορεί να γίνει τόσο υπό τοπική όσο και υπό γενική αναισθησία. Η κύστη και τα συρίγγιά της χαρτογραφούνται με τη χρήση ειδικών εργαλείων και χρωστικών. Με αυτόν τον τρόπο σχεδιάζεται η εκτομή και εξασφαλίζεται η πλήρης αφαίρεση της νόσου.
Για την αφαίρεση της κύστης μπορεί να χρησιμοποιηθούν ειδικά ενεργειακά εργαλεία, όπως η ηλεκτροδιαθερμία, laser ή συσκευές ενέργειας ραδιοσυχνοτήτων (RF ablation). Έτσι επιτυγχάνεται πολύ λιγότερη αιμορραγία, μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος και τάχιστη επιστροφή στην καθημερινότητα.Η αποκατάσταση της περιοχής μετά την αφαίρεση της κύστης εξαρτάται από την έκταση της κύστης και των συριγγίων της (γι’αυτό επαναλαμβάνουμε πως είναι καλύτερα να αντιμετωπιστεί σε πρωιμο στάδιο). Σε περιπτώσεις που η νόσος έχει μικρή έκταση και με τη χρήση laser μπορεί να μην υπάρχει ουσιαστικά τραύμα, σε άλλες το τραύμα μπορεί να συρραφεί εξ’ολοκλήρου ή μερικώς μόνο χρησιμοποιώντας ειδικές τεχνικές, ενώ σε εξαιρετικά εκτεταμένες και υποτροπιάζουσες παθήσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν τεχνικές πλαστικής χειρουργικής και δημιουργίας κρημνών (όπως φαίνεται στις φωτογραφίες σε μία παραμελημένη και με πολλαπλές υποτροπές περίπτωση).
Μετά την επέμβαση η επούλωση του τραύματος μπορεί να επιταχυνθεί εφόσον χρειάζεται με ειδικά υλικά και μεθόδους (κόλλα ινικής, αλγινικά επιθέματα, Vacuum Assisted Closure).

Κύστη κόκκυγα και χειρουργικό Laser

Η χειρουργική θεραπεία με τη χρήση laser και τη μέθοδο FiLaC (Fistula Laser Closure) περιγράφηκε για πρώτη φορά το 2011. Αναφέρεται στην ελεγχόμενη θερμική καταστροφή με τη χρήση laser των συριγγίων και του τοιχώματος της κύστης κόκκυγα. Ελαχιστοποιεί τις χειρουργικές τομές, τον μεταγχειρητικό πόνο και τον απαιτούμενο χρόνο αποκατάστασης.

Μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, αποδείχθηκε πως δεν είναι κατάλληλη για όλες τις περιπτώσεις και πως όταν δεν γίνεται αυστηρή επιλογή των ασθενών τα ποσοστά υποτροπών είναι απαγορευτικά υψηλά (η χρήση του laser δεν ενδείκνυται σε εκτεταμένες και ειπλεγμένες κύστες κόκκυγα). Γνωρίζοντας πολύ καλά τις παθήσεις της περιοχής, είμαστε σε θέση να εφαρμόσουμε όλες τις διαφορετικές τεχνικές και να καθοδηγήσουμε εξατομικευμένα τον κάθε ασθενή προς αυτή που θα του προσφέρει τα καλύτερα και μόνιμα αποτελέσματα.

Υπάρχει πιθανότητα να ξαναεμφανιστεί η κύστη κόκκυγα μετά την επέμβαση;

Παγκοσμίως τα ποσοστά υποτροπής κυμαίνονται από 10 εώς και 40%. Η άριστη γνώση των διαφόρων τεχνικών και της ορθής χρήσης όσων τεχνολογικών μέσων κρίνονται απαραίτητα, μας έχουν δώσει πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Μετά την επούλωση του τραύματος, συστήνουμε ανεπιφύλακτα σε όλους μας τους ασθενείς την αποτρίχωση με laser της περιοχής, η οποία έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην πρόληψη της εκ νέου δημιουργίας κύστης κόκκυγα.