Οισοφάγος – Στόμαχος – Δωδεκαδάκτυλο
O οισοφάγος
είναι ένας μυώδης σωλήνας με με εξαιρετικά πλούσιο αγγειακό και λεμφαγγειακό δίκτυο και μήκος περίπου 22cm. ενώ η εσωτερική του διάμετρος είναι περί τα 2cm. Εκτείνεται από τον τράχηλο μέχρι την κοιλιά περνώντας από το θώρακα. Χρησιμεύει για τη δίοδο- προώθηση των τροφών από το φάρυγγα πρός το στομάχι. Οι σημαντικότερες επιμέρους λειτουργίες του οργάνου για την προώθηση της τροφής από το στόμα προς το στόμαχο είναι η κατάποση και η συμμετοχή του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα στο συνολικό μηχανισμό που παρεμποδίζει τη γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση.
Ποια είναι τα κύρια ενοχλήματα που προκαλούν οι παθήσεις του οισοφάγου;
- Δυφαγία τα χαρακτηριστικά της οποίας (πχ. τρόπος έναρξης και εξέλιξης στο χρόνο, είδος τροφής που αφορά) μπορεί να διαφωτίσουν την αρχική διάγνωση.
- Πόνος που μπορεί να προσομοιάζει και με αίσθημα βάρους ή πίεσης, σε σχέση με την κατάποση ή και ανεξάρτητα. Ο πόνος εντοπίζεται συνήθως πίσω από το στέρνο, άλλοτε στη ράχη, στη μεσοπλάτια χώρα ή και αριστερά.
- Αναγωγές που αφορούν σε τροφές κατακρατημένες εντός του οισοφάγου (πρόσφατες ή παλαιότερες). Οι αναγωγές είναι συνήθως αυτόματες και κατά κανόνα νυχτερινές αφού η κατακεκλιμένη θέση ευνοεί την εμφάνισή τους.
Ποιές εξετάσεις χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση των παθήσεων του οισοφάγου;
- Ενδοσκόπηση του οισοφάγου και λήψη βιοψιών που μπορούν να δώσει πλούσιες πληροφορίες ώστε να τεθεί η διάγνωση.
- Ακτινολογική απεικόνιση με αξονική τομογραφία, η οποία μπορεί να δώσει επιπλέον πληροφορίες για υην ακριβή θέση του προβλήματος, τη σχέση με γειτονικά όργανα και την ενδεχόμενη επέκταση αυτού.
- Μανομετρία, για τη μέτρηση των πιέσεων στο εσωτερικό του οισοφαγικού αυλού.
- pHμετρία, για τη μέτρηση του pH στον κατώτερο οισοφάγο.
O στόμαχος
είναι το δεύτερο όργανο του γαστρεντερικού σωλήνα μετά τον οισοφάγο. Λειτουργία του στομάχου είναι η υποδοχή, ανάμιξη και προώθηση των τροφών στο δωδεκαδάκτυλο, κάνοντας την κατάλληλη προεργασία για την πέψη τους με την προσθήκη υδροχλωρικού οξέως και άλλων ουσιών. Είναι από τα πιο κινητά ενδοκοιλιακά όργανα και το μόνο σταθερό σημείο του είναι η γαστροοισοφαγική συμβολή. Το σχήμα του μπορεί να μεταβάλλεται ανάλογα με το περιεχόμενο, τη λειτουργικότητα, την κατάσταση των γύρω οργάνων και τις ενδεχόμενες παθήσεις που τον προσβάλουν. Η χωρητικότητά του ποικίλλει και στον ενήλικα είναι κατά προσέγγιση 1500ml. Από τα κύτταρα του τοιχώματος του στομάχου παράγονται ουσίες που συμμετέχουν στην πέψη των τροφών, την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών καθώς και στην ευρύτερη ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
To δωδεκαδάκτυλο
είναι το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου. Αποτελεί τη συνέχεια του στομάχου μετά τον πυλωρό και βρίσκεται σε στενή σχέση με το πάγκρεας. Μόνο η πρώτη μοίρα του είναι κινητή, ενω το υπόλοιπο είναι καθηλωμένο. Οι τροφές που προέρχονται από τον στόμαχο εδώ αναμιγνύονται με τη χολή που προέρχεται από το χοληφόρο σύστημα και τον παγκρεατικό χυμό, υγρά που παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην πέψη. Η απορρόφηση πολλών βιταμινών, ιχνοστοιχείων και άλλων θρεπτικών συστατικών ξεκινάει εδώ.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν αναλόγως της πάθησης. Σε γενικές γραμμές η συμπτωματολογία μπορεί να περιλαμβάνει πόνο ή καυστικό άλγος στο επιγάστριο, ασαφή δυσπεπτικά ενοχλήματα, εμέτους, αναιμία, δυσφαγία,ναυτία και αποστροφή προς το φαγητό, απώλεια βάρους και άλλα.
Ποιες είναι οιι κυριότερες διαγνωστικές εξετάσεις για τις παθήσεις στομάχου και δωδεκαδακτύλου;
Η ενδοσκόπηση του ανώτερου πεπτικού (γαστροσκόπηση) και ο απεικονιστικός έλεγχος συνηθέστερα με αξονική τομογραφία.