Σκωληκοειδής Απόφυση

Η σκωληκοειδής απόφυση είναι ένας σωλήνας με τυφλό άκρο, μήκους 2-20cm, ο οποίος προβάλλει από το τοίχωμα του τυφλού (αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου στη δεξιά κατώτερη κοιλιακή χώρα). Η πορεία της σκωληκοειδούς απόφυσης μετά από την έκφυσή της από το παχύ έντερο εντός της κοιλίας ποικίλλει.

Ποια η λειτουργία και η χρησιμότητα της σκωληκοειδούς απόφυσης;

Δεν έχει καμία ουσιαστική χρησιμότητα. Στον άνθρωπο είναι ένα υπολειμματικό όργανο (υπόλειμμα κατά τη διαδικασία της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους). Η πλούσια παρουσία λεμφικού ιστού υποδηλώνει την πιθανή συμμετοχή του οργάνου σε αμυντικούς μηχανισμούς εναντίον βλαπτικών μικροοργανισμών.

Η σκωληκοειδίτιδα

είναι η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, η οποία προκαλείται αρχικά από την απόφραξη του αυλού της σκωληκοειδούς απόφυσης. Η εξέλιξη της σκωληκοειδίτιδας παρουσιάζει 3 διαδοχικά στάδια, αυξανόμενης βαρύτητας:
1. Καταρροϊκό στάδιο: Η σκωληκοειδής είναι διογκωμένη και φλεγμονώδης
2. Πυώδες στάδιο: Χαρακτηρίζεται από την παρουσία πύου
3. Γαγγραινώδες στάδιο: Επέρχεται η νέκρωση της σκωληκοειδούς.

Με τι συμπτώματα εμφανίζεται η σκωληκοειδίτιδα;

Αποτελεί μία ευρέως γνωστή (αλλά όχι και σαφώς κατανοητή) πάθηση, την οποία υποπτέυεται ο καθένας όταν πονάει στη δεξιά κοιλιακή χώρα. Η συμπτωματολογία πολλές φορές είναι ύπουλη και η διάγνωση μπορεί να μην είναι τόσο απλή, αφού υπάρχει πληθώρα παθήσεων που εμφανίζεται με παρόμοια συμπτώματα ειδικά σε γυναίκες ασθενείς.
Γενικά συμπτώματα είναι ο πόνος αρχικά γύρω από τον ομφαλό και τελικά στη δεξιά κάτω κοιλία, ανορεξία, ναυτία, έμετοι, πυρετός.
Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση από έμπειρο χειρουργό και γενικά δεν απαιτούνται επιπλέον απεικονιστικές εξετάσεις, οι οποίες επιβαρύνουν τον ασθενή και καθυστερούν την επέμβαση.
Ιδιαίτερη προσοχή κατά την εξέταση χρήζουν ειδικές κατηγορίες ασθενών όπως τα παιδία, οι υπερήλικες και οι έγκυες γυναίκες.

Πώς γίνεται η επέμβαση της σκωληκοειδεκτομής; Υπάρχουν επιπλοκές;

Η θεραπεία της σκωληκοειδίτιδας είναι η χειρουργική σκωληκοειδεκτομή (αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης) το δυνατόν συντομότερο προς αποφυγή επιπλοκών, όπως η περιτονίτιδα που είναι άμεσα απειλητικές για τη ζωή. Πρόκειται για μία επέμβαση η οποία θεωρείται απλή αν και οι παλαιότεροι δάσκαλοί μας, μας δίδαξαν πως μπορεί να εξελιχθεί σε μία από τις δυσκολότερες επεμβάσεις της χειρουργικής.
Σήμερα η επέμβαση διενεργείται λαπαροσκοπικά, μέσω 3 μικρών οπών στο κοιλιακό τοίχωμα, και με τη χρήση ειδικής κάμερας και εργαλείων. Η λαπαροσκοπική επέμβαση μας δίνει επίσης τη δυνατότητα ελέγχου ολόκληρης της κοιλίας συμπεριλαμβανομένου και του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος (μήτρα, σάλπιγγες ωοθήκες).
Οι επιπλοκές (αιμορραγία, απόστημα) είναι σπανιότατες και δεν έχουμε συναντήσει κάποια στην εώς τώρα πορεία μας.
Ο ασθενής μετά από μία λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή εξέρχεται της κλινικής συνήθως εντός 24 ωρών, έτοιμος να επιστρέψει στην καθημερινότητά του.

Έχω χρόνια ή υποτροπιάζουσα σκωληκοειδίτιδα. Τι είναι και τι πρέπει να κάνω;

Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα είναι μία ασαφής οντότητα. Αναφέρεται κυρίως σε ασθενείς οι οποίοι έχουν κατά περιόδους ενοχλήματα στην κατώτερη δεξιά κοιλιακή χώρα και οι οποίοι στο παρελθόν έχουν περάσει ένα επεισόδιο οξείας σκωληκοειδίτιδας χωρίς όμως να χειρουργηθούν.
Σε αυτές τις ¨περίεργες¨ περιπτώσεις πρέπει πρώτα από όλα να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιας άλλης ενδοκοιλιακής πάθησης η οποια θα μπορούσε να είναι η αιτία των συμπτωμάτων. Εφόσον λοιπόν, με συστηματικό και ενδελεχή τρόπο, αποκλειστεί κάθε άλλο ενδεχόμενο ο ασθενής υποβάλεται σε λαπαροσκοπική διερεύνηση και σκωληκοειδεκτομή.

Υπάρχει καρκίνος της σκωληκοειδούς απόφυσης;

Ναι. Οι καρκίνοι της σκωληκοειδούς απόφυσης είναι σπάνιοι (λιγότεροι από1% όλων των όγκων του εντέρου), αλλά παρουσιάζουν δυσκολία στην πρώιμη διάγνωσή τους εξαιτίας της θέσης τους και του γεγονότος ότι παρουσιάζουν ήπια ή και καθόλου συμπτώματα.
Ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του όγκου (καρκινοειδές, αδενοκαρκίνωμα, κ.α.) για τη θεραπεία τους μπορεί να αρκεί η απλή σκωληκοειδεκτομή ή να χρειάζεται μία πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση (π.χ. δεξιά ημικολεκτομή). Οι επεμβάσεις αυτές, σήμερα διενεργούνται με επιτυχία ρομποτικά, λαπαροσκοπικά και φυσικά με την κλασική ανοικτή μέθοδο.