Οι αιμορροΐδες αποτελούν φυσιολογικά στοιχεία της ανατομίας του πρωκτού. Σχηματίζονται από ινώδη, ελαστικά και αγγειακά στοιχεία (φλέβες) και συνεισφέρουν στην εγκράτεια, δημιουργώντας φυσιολογικά ογκώματα εντός του πρωκτού. Όλοι γεννιόμαστε με αιμορροΐδες, αλλά κατά την έναρξη, δεν μας ενοχλούν. Μόνο όταν πρηστούν και διευρυνθούν παράγουν ερεθιστικά συμπτώματα.

Οι αιμορροΐδες πάσχουν όταν παραμένουν συνεχώς διογκωμένες ή προπίπτουν από τον πρωκτό. Μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εσωτερικές (άνωθεν της οδοντωτής γραμμής του πρωκτού), εξωτερικές (κάτωθεν της οδοντωτής γραμμής) ή μεικτές (όταν συνυπάρχουν εσωτερικές και εξωτερικές). Μπορεί να είναι επώδυνες και δυσάρεστες και να προκαλέσουν αιμορραγία από το ορθό.

Πόσο συχνές είναι οι αιμορροΐδες;

Επηρεάζουν ανθρώπους όλων των ηλικιών, φύλων, φυλών και εθνικοτήτων. Είναι πιο συχνές καθώς μεγαλώνετε, επηρεάζοντας περισσότερους από τους μισούς ανθρώπους άνω των 50 ετών.

Ποιοι πάσχουν συχνότερα από αιμορροΐδες;

Ο καθένας μπορεί να έχει συμπτωματικές αιμορροΐδες, ακόμη και οι έφηβοι (οι αιμορροΐδες είναι ασυνήθιστες στα παιδιά επειδή χρειάζονται λίγο χρόνο για να αναπτυχθούν). Μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο εάν:

1. Έχετε υπερβολικό βάρος / παχυσαρκία.
2. Είστε έγκυος.
3. Η δίαιτα σας είναι χαμηλή σε φυτικές ίνες.
4. Έχετε χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
5. Σηκώνετε τακτικά βαριά αντικείμενα.
6. Περνάτε πολύ χρόνο καθισμένοι στην τουαλέτα.
7. Πιέζεστε ιδιαίτερα πολύ κατά τις κενώσεις.

 

Ποιοι είναι οι τύποι αιμορροΐδων;

Εξωτερικές: Οι πρησμένες φλέβες σχηματίζονται κάτω από το δέρμα γύρω από τον πρωκτό σας. Οι εξωτερικές αιμορροΐδες είναι συνήθως επώδυνες και προκαλούν φαγούρα. Περιστασιακά, αιμορραγούν. Μερικές φορές, γεμίζουν με αίμα που μπορεί να πήξει (θρομβωμένες αιμορροΐδες). Αυτό δεν είναι απαραίτητα επικίνδυνο, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε πόνο και πρήξιμο.

Εσωτερικές: Οι πρησμένες φλέβες σχηματίζονται μέσα στο ορθό σας. Το ορθό σας είναι το τμήμα του πεπτικού σας συστήματος που συνδέει το παχύ έντερο με τον πρωκτό σας. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να αιμορραγούν, αλλά συνήθως δεν είναι επώδυνες. Μπορούν επιπλέον να ταξινομηθούν περαιτέρω σε 4 κατηγορίες:

• 1ου βαθμού: αιμορραγία χωρίς πρόπτωση
• 2ου βαθμού: πρόπτωση που ανατάσσεται από μόνη της
• 3ου βαθμου: πρόπτωση, η οποία για να αναταχθεί χρειάζεται χειρισμούς
• 4ου βαθμου: πρόπτωση, η οποία δεν ανατάσσεται

Προπίπτουσες: Τόσο οι εσωτερικές όσο και οι εξωτερικές αιμορροΐδες μπορούν να προπίπτουν έξω από τον πρωκτό σας. Αυτές οι αιμορροΐδες μπορεί να αιμορραγούν ή να προκαλούν πόνο.

Τι προκαλεί αιμορροΐδες;

• Η αυξημένη πίεση στην περιοχή προκαλεί τις αιμορροΐδες. Μπορείτε να το σκεφτείτε ως κιρσούς που επηρεάζουν τον πρωκτό σας.
• Οποιοδήποτε είδος καταπόνησης που αυξάνει την πίεση στην κοιλιά ή τα κάτω άκρα σας μπορεί να προκαλέσει στάση, πρήξιμο και φλεγμονή στις πρωκτικές φλέβες. Αιμορροΐδες μπορεί να αναπτυχθούν λόγω:
• Πυελικής πίεσης από αύξηση βάρους, ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Δυσκοιλιότητα.
• Καταπόνηση για ανύψωση βαρέων αντικειμένων ή άρση βαρών.

Ποια είναι τα συμπτώματα των αιμορροΐδων;

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες σπάνια προκαλούν πόνο (και συνήθως δεν μπορούν να γίνουν αισθητές), εκτός εάν προπίπτουν. Πολλοί άνθρωποι με εσωτερικές αιμορροΐδες δεν γνωρίζουν ότι τις έχουν επειδή δεν έχουν συμπτώματα.

Το κύριο και ίσως το μοναδικό σύμπτωμα των εσωτερικών αιμορροΐδων είναι η αιμορραγία (μπορεί να δείτε αίμα στο χαρτί υγείας, στα κόπρανα σας ή στη λεκάνη της τουαλέτας). Αυτά είναι σημάδια αιμορραγίας από το ορθό.

Τα σημάδια των εξωτερικών αιμορροΐδων περιλαμβάνουν:

1. Πρωκτικό κνησμό (φαγούρα).
2. Σκληρά και επώδυνα εξογκώματα κοντά στον πρωκτό σας.
3. Πόνο στον πρωκτό σας, ειδικά όταν κάθεστε.
4. Αιμορραγία από το ορθό.

Η πρόπτωση αιμορροΐδων μπορεί να είναι επώδυνη και δυσάρεστη. Μπορεί να είστε σε θέση να τις αισθανθείτε να διογκώνονται έξω από τον πρωκτό σας και να μπορείτε να τις ανατάξετε (σπρώξετε απαλά πίσω μέσα).

Ποιες άλλες καταστάσεις προκαλούν συμπτώματα τύπου αιμορροΐδων;

Διαφορετικές γαστρεντερικές διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν αιμορραγία από το ορθό και άλλα συμπτώματα παρόμοια με τις αιμορροΐδες. Ορισμένες από αυτές τις διαταραχές είναι απειλητικές για τη ζωή και χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να δείτε ένα χειρουργό όταν έχετε συμπτώματα.

Οι νόσοι που μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία και άλλα παρόμοια συμπτώματα περιλαμβάνουν:

1. Καρκίνος παχέος εντέρου ή πρωκτού.
2. Νόσος του Crohn.
3. Ελκώδης κολίτιδα.
4. Παραεδρικό απόστημα ή/και συρίγγιο.
5. Ραγάδα δακτυλίου.
6. Κονδυλώματα.
7. Πρόπτωση ορθού.

Πώς διαγιγνώσκονται οι αιμορροΐδες?

Ένας έμπειρος και εξοικειωμένος με τις παθήσεις της περιοχής χειρουργός μπορεί να θέσει τη διάγνωση με βάση τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση. Μπορεί επίσης να χρειαστούν επιπλέον εξετάσεις (κυρίως για τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων της περιοχής που μπορεί να συνυπάρχουν με τις αιμορροϊδες), όπως:

1. Δακτυλική εξέταση.
2. Ορθοσκόπηση.
3. Σιγμοειδοσκόπηση ή ολική κολονοσκόπηση, για να επιβεβαιώσει ευρήματα από άλλες εξετάσεις ή να ελέγξει για σημάδια καρκίνου του παχέος εντέρου.

Ποιες είναι οι επιπλοκές των αιμορροΐδων;

Οι αιμορροΐδες  είναι εξαιρετικά δυσάρεστες και επώδυνες. Επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα αλλά και την ψυχολογία του ασθενή. Επίσης, τα άτομα με αιμορροΐδες μπορεί να αναπτύξουν:

• Αναιμία, από τη μακροχρόνια έστω και μικρή απώλεια αίματος.
• Θρόμβωση εξωτερικών αιμορροΐδων.
• Μόλυνση και απόστημα.
• Δερματικά ράκη (skin tags): πτερύγια πλεονάζοντος δέρματος που κρέμονται περιμετρικά του πρωκτού σας.
• Στραγγαλισμένες αιμορροΐδες (οι μύες στον πρωκτό κόβουν τη ροή του αίματος σε μια πρόπτωση εσωτερικής αιμορροΐδας).

Μπορώ να θεραπεύσω τις αιμορροΐδες στο σπίτι;

Οι αιμορροΐδες συχνά εξαφανίζονται από μόνες τους χωρίς θεραπεία. Συμπτώματα όπως ο πόνος και η αιμορραγία μπορεί να διαρκέσουν μία εβδομάδα ή λίγο περισσότερο. Εν τω μεταξύ, μπορείτε να ακολουθήσετε αυτά τα βήματα για να απαλύνετε τα συμπτώματα:

1. Εφαρμόστε απλή αναισθητική κρέμα στην περιοχή.
2. Πίνετε περισσότερο νερό.
3. Αυξήστε την πρόσληψη ινών μέσω της διατροφής και των συμπληρωμάτων. Προσπαθήστε να αποκτήσετε τουλάχιστον 20 έως 35 γραμμάρια ημερήσιας πρόσληψης ινών.
4. Απολαύστε ένα ζεστό μπάνιο για 10 έως 20 λεπτά την ημέρα.
5. Μαλακώστε τα κόπρανα λαμβάνοντας καθαρτικά.
6. Πάρτε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για τον πόνο και τη φλεγμονή.

Χρησιμοποιήστε χαρτί υγείας με λοσιόν ή υγρά μαντηλάκια για να καθαρίσετε την περιοχή μετά την τουαλέτα. Πλένετε την περιοχή με χλιαρό νερό πάντα μετά την κένωση και επιπλέον φορές μέσα στην ημέρα.

Πώς αντιμετωπίζονται χειρουργικά οι αιμορροΐδες;

Θα πρέπει να δείτε τον γιατρό σας εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν ή επηρεάζουν την καθημερινή σας ζωή ή τον ύπνο σας. Επίσης, ζητήστε βοήθεια εάν τα σημάδια δεν βελτιωθούν μετά από μια εβδομάδα θεραπειών στο σπίτι.

Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές τεχνικές και η επιλογή μίας εξ’ αυτών εξαρτάται από το βαθμό της αιμορροϊδοπάθειας, τις γνώσεις, την εμπειρία και τις προσωπικές προτιμήσεις του κάθε χειρουργού.

• Η κλασική ανοικτή αιμορροϊδεκτομή κατά Milligan-Morgan ή Ferguson δίνει πολύ καλά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.  Κυριότερο πρόβλημα της μεθόδου παραμένει ο σοβαρός μετεγχειρητικός πόνος. Ενδείκνυται κυρίως για αιμορροΐδες 3ου-4ου βαθμού.
• Η αιμορροϊδοπηξία με συρραπτικό (κατά Longo) είναι μία μάλλον ανώδυνη τεχνική που προσφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Τα δεδομένα από την προσωπική μας εμπειρία είναι αρκετά καλά, αλλά γενικώς τείνουμε να την αποφεύγουμε επειδή μία ενδεχόμενη αστοχία του υλικού (αυτόματο συρραπτικό εργαλείο) περιπλέκει κατά πολύ την επέμβαση.
• Η αιμορροϊδοπηξία με τη χρήση Laser, ραδιοσυχνοτήτων ή μικροκυμμάτων είναι μία από τις πιο σύγχρονες μεθόδους θεραπείας των αιμορροϊδων. Πλεονέκτημά της είναι ο ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος και μειονέκτημα ότι είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική σε χαμηλού βαθμού και μικρές αιμορροϊδες ενώ δεν ενδείκνυται σε εκσεσημασμένη αιμορροϊδοπάθεια.
• Η επέμβαση THD (Διαπρωκτική Αιμορροϊδική Απαγγείωση) βασίζεται σε μελέτες χειρουργών που ξεκίνησαν σχετικά πρόσφατα (1995). Έκτοτε, και αφού η τεχνική αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματική, ο απαραίτητος τεχνολογικός εξοπλισμός εξελίχθηκε και σήμερα αποτελεί μία εγγυημένη λύση για την αιμορροϊδοπάθεια. Η ιδέα βασίζεται στην διακοπή της ροής του αίματος προς τις αιμορροΐδες και την επακόλουθη συρρίκνωσή τους, χωρίς να χρειάζεται η αφαίρεσή τους. Η ακριβής θέση των αγγείων εντοπίζεται με συσκευή υπερήχων. Η τεχνική μπορεί να συνδυαστεί με την πτύχωση του προπίπτοντος από τον πρωκτό ιστού επιτυγχάνοντας άριστα λειτουργικά και αισθητικά αποτελέσματα.

Πώς μπορώ να προλάβω τις αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες είναι συχνές καθώς μεγαλώνετε. Αυτά τα βήματα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη σκληρών κοπράνων και δυσκοιλιότητας που μπορεί να οδηγήσουν σε αιμορροΐδες:

1. Μην κάθεστε πολύ ώρα ή πιέζετε πολύ δυνατά στην τουαλέτα.
2. Πηγαίνετε στην τουαλέτα όταν χτυπά η παρόρμηση – μην καθυστερείτε τις κινήσεις του εντέρου.
3. Πίνετε άφθονο νερό όλη την ημέρα.
4. Τρώτε περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες (φρέσκα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως) ή λαμβάνετε συμπληρώματα. Γενικά, οι γυναίκες θα πρέπει να στοχεύουν σε 25 γραμμάρια ινών την ημέρα, ενώ οι άνδρες θα πρέπει να λαμβάνουν 35 γραμμάρια ινών.
5. Μείνετε σωματικά δραστήριοι.
6. Πάρτε καθαρτικά ή χρησιμοποιήστε κλύσματα μόνο όπως συνιστάται από το γιατρό σας. Πάρα πολλά καθαρτικά ή κλύσματα μπορεί να δυσκολέψουν το σώμα σας να ρυθμίσει τον τρόπο με τον οποίο ενεργείστε.

Πολλοί ασθενείς επηρεάζονται άσκοπα από τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας και επιτρέπουν σε μία απλή στη διάγνωση και τη θεραπεία πάθηση να καταστρέφει την καθημερινότητα, την επαγγελματική και προσωπική τους ζωή. 

Άλλοι, κάνοντας αυτοδιάγνωση, βαφτίζουν κάθε αιμορραγία από το ορθό ή κάθε πάθηση της περιοχής, αιμορροΐδες. Με αυτόν τον τρόπο καθυστερούν την πραγματική διάγνωση, κινδυνεύοντας από επιπλοκές και θέτοντας τη ζωή τους σε κίνδυνο.

Μιλήστε μαζί μας για τα συμπτώματά σας. Εάν οι αιμορροΐδες προκαλούν πόνο ή δυσφορία, υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν. Μπορείτε επίσης να λάβετε μέτρα για να κρατήσετε τις αιμορροΐδες μακριά. Μπορεί να θέλετε να ρωτήσετε το γιατρό σας:

• Γιατί έχω αιμορροΐδες;
• Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία για μένα;
• Ποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορώ να κάνω για να μην εμφανιστούν ξανά;
• Πότε θα βελτιωθούν τα συμπτώματα;
• Πρέπει να προσέξω για σημάδια επιπλοκών;
• Πως ξέρουμε ότι δεν έχω κάτι άλλο, πιο επικίνδυνο;
• Πως γίνεται η επέμβαση και τι να περιμένω μετά;