10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένας κακοήθης όγκος που αναπτύσσεται στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου ή του ορθού. Είναι η τρίτη πιο συχνή μορφή καρκίνου και η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο σε άνδρες και γυναίκες παγκοσμίως.

1. Είναι ένας πολύ συχνός και θανατηφόρος καρκίνος. Στις δυτικές κοινωνίες, αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Περίπου 1 στους 20 ανθρώπους κάποια στιγμή θα διαγνωστούν με καρκίνο του παχέος εντέρου και το 1/3 αυτών θα καταλήξουν από τη νόσο.
2. 1 στους 10 ασθενείς που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παχέος εντέρου είναι κάτω των 50 ετών. Αν και η συχνότητα μειώνεται σε ασθενείς ηλικίας 50 ετών και άνω, στην πραγματικότητα αυξάνεται σε άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών – και η πιο απότομη αύξηση εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας μεταξύ 20 και 29 ετών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι ανησυχητικά, αλλά η ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού και των γιατρών τους θα μπορούσε να σταματήσει αυτή την τάση. Έχει διαπιστωθεί ότι οι νεότεροι ασθενείς είναι πιο πιθανό από τους μεγαλύτερους ομολόγους τους να διαγνωστούν με καρκίνο του παχέος εντέρου προχωρημένου σταδίου. Οι ασθενείς ηλικίας 50 ετών και άνω έχουν την ευκαιρία να υποβληθούν σε έλεγχο ρουτίνας της νόσου με κολονοσκόπηση, αλλά, για πολλούς λόγους, αυτός ο προληπτικός έλεγχος δε γίνεται στο μέσο νεότερο άτομο.
3. 3 στους 4 ανθρώπους που καθυστέρησαν τον προληπτικό έλεγχο λένε ότι ο γιατρός δεν το πρότεινε.
4. Το 2018, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ACS) ήταν ο πρώτος οργανισμός υγείας που μείωσε τη συνιστώμενη ηλικία για την έναρξη του ελέγχου για καρκίνο του παχέος εντέρου από την ηλικία των 50 στα 45 έτη, για άτομα με μέσο κίνδυνο. Η απόφαση βασίστηκε σε στοιχεία ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεότερες ηλικίες αυξανόταν και η ανάλυση ανέδειξε τα οφέλη του πρώιμου ελέγχου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μόνο το 26% των ανθρώπων που καθυστέρησαν να υποβληθούν σε προσυμπτωματικό έλεγχο για καρκίνο του παχέος εντέρου δήλωσαν ότι ο γιατρός τους συνέστησε έλεγχο κατά το παρελθόν έτος.
5. Περιβαλλοντικοί, γενετικοί παράγοντες (η κληρονομικότητα), φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου.
6. Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του παχέος εντέρου δημιουργούνται από πολύποδες. Οι πολύποδες είναι καλοήθεις όγκοι που προβάλλουν μέσα στο έντερο. Αυτοί που μπορεί να εξελιχθούν είναι τα αδενώματα, μέσα από μια διαδικασία εξαλλαγής που διαρκεί 5-10 έτη.
7. Σε αρχικά στάδια ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν εμφανίζει συνήθως συμπτώματα. Ο ασθενής όμως πρέπει να συμβουλευθεί τον γιατρό του αν εμφανίσει: Αίμα στα κόπρανα, αναιμία, αλλαγή στις κενώσεις (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή αλλαγή στη σύσταση ή το σχήμα των κοπράνων), πόνο στην κοιλιά, φούσκωμα, αίσθημα ότι το έντερο δεν αδειάζει πλήρως μετά την κένωση, απώλεια βάρους, επίμονη κόπωση.
8. Λήψη φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκομικών και αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων, κόκκινου κρέατος και ζωικών λιπαρών. Επωφελής φαίνεται να είναι και η κατανάλωση τροφών με αυξημένο φυτικό υπόλειμμα. Προστατευτική για την αποφυγή της νόσου φαίνεται να είναι και η λήψη ασβεστίου και μαγνησίου. Η άσκηση μειώνει στο μισό τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο παχέος εντέρου. Αποφυγή παχυσαρκίας: οι παχύσαρκοι, με δείκτη μάζας σώματος >25, σε σχέση με τα φυσιολογικά άτομα, έχουν 1,5 φορά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου. Αποφυγή καπνίσματος: Το κάπνισμα αυξάνει και τη συχνότητα και τη θνητότητα από τη νόσο. Με τη διακοπή του οι κίνδυνοι μειώνονται.
9. Η κολονοσκόπηση είναι η μοναδική αποτελεσματική διαγνωστικά και θεραπευτικά εξέταση του παχέος εντέρου. Μετά από καθαρισμό του εντέρου, χορηγείται ελαφρά καταστολή και αναλγησία (μέθη) και εξετάζεται ανώδυνα όλο το παχύ έντερο με λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, εάν βρεθεί κάποια ύποπτη βλάβη υπάρχει δυνατότητα λήψης βιοψίας. Επίσης, πολλοί πολύποδες μπορούν να αφαιρεθούν την ίδια στιγμή. Με την κολονοσκόπηση βρίσκονται οι περισσότεροι μικροί πολύποδες και σχεδόν όλοι οι μεγάλοι πολύποδες και οι καρκίνοι. Ο χρόνος της πρώτης εξέτασης είναι πλέον τα 45 έτη για το γενικό πληθυσμό και νωρίτερα με την καθοδήγηση του εξειδικευμένου ιατρού για ασθενείς με συμπτώματα και τις διάφορες ομάδες υψηλού κινδύνου (θετικό οικογενειακό ιστορικό, φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, οικογενής πολυποδίαση κ.α.).
10. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, αναλόγως του σταδίου, μπορεί να είναι ιάσιμος. Η χειρουργική εκτομή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας και στη σύγχρονη εποχή οι πλειοψηφία των επεμβάσεων μπορεί να διενεργηθεί λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά δίνοντας εξαιρετικά ογκολογικά αποτελέσματα, μειώνοντας την πιθανότητα δημιουργίας παρά φύση έδρας (ειλεοστομία, κολοστομία ή «σακουλάκι»).

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας και εφαρμόστε συχνούς προσυμπτωματικούς ελέγχους με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό του όγκο και τη γρήγορη αντιμετώπισή του.