Η εκκολπωμάτωση αναφέρεται στην ύπαρξη μικρών θυλάκων στο τοίχωμα του εντέρου σας. Αναπτύσσονται όταν η εσωτερική επένδυση του εντέρου ωθεί σε αδύναμα σημεία το εξωτερικό τοίχωμα. Αυτό συμβαίνει συνήθως σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Καθώς χωνεύετε τα τρόφιμα και τα απόβλητα τροφίμων περνούν από τα έντερά σας κάθε μέρα, πιέζουν τα αδύναμα σημεία μέχρι τελικά να αρχίσουν να υποχωρούν. Συχνότερα εμφανίζονται στο παχύ έντερο (κόλον), το οποίο είναι πιο πιθανό να έχει πυκνότερα απόβλητα τροφίμων που πιέζουν τα αδύναμα σημεία, ειδικά προς το τέλος του (το σιγμοειδές κόλον ). Συνήθως δεν προκαλούν προβλήματα. Αλλά μπορεί να αιμορραγήσουν, να προκαλέσουν στένωση ή να αναπτύξουν λοίμωξη (εκκολπωματίτιδα).

Ποια είναι η διαφορά εκκολπωμάτωσης και εκκολπωματίτιδας;

Η εκκολπωμάτωση είναι η κατάσταση της ύπαρξης εκκολπωμάτων. Εκκολπωματίτιδα σημαίνει ότι υπάρχει φλεγμονή σε τουλάχιστον ένα από τα εκκολπώματα σας. Αυτό συνήθως σημαίνει ότι υπάρχει μια βακτηριακή λοίμωξη μέσα σε αυτό. Τα εκκολπώματα από μόνα τους μπορεί να μην σας προκαλέσουν κανένα πρόβλημα, αλλά μπορούν να αποτελέσουν σπουδαίο έδαφος για την ανάπτυξη λοίμωξης και φλεγμονής, ακόμη και διάτρησης του εντέρου. Η εκκολπωματίτιδα είναι μία σοβαρή πάθηση, μπορεί να σας προκαλέσει πόνο και άλλα συμπτώματα ασθένειας.

Είναι η εκκολπωμάτωση μια σοβαρή κατάσταση;

Η εκκολπωμάτωση από μόνη της δεν είναι απαραίτητα πρόβλημα. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν εμφανίζουν ποτέ συμπτώματα ή επιπλοκές από αυτό. Μπορεί να γίνει όμως εξαιρετικά σοβαρή και επικίνδυνη υπό συνθήκες. Για παράδειγμα, εάν αναπτύξετε μια λοίμωξη και δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως η σήψη. Εάν έχετε συχνή αιμορραγία από τα εκκολπώματα, θα μπορούσατε να κινδυνεύσετε από σοβαρή απώλεια αίματος. Χρόνιες υποτροπιάζουσες εκκολπωματίτιδες μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές στενώσεις του εντέρου.

Πόσο συχνή είναι η εκκολπωμάτωση;

Είναι συνηθισμένη στον δυτικό κόσμο, ειδικά καθώς μεγαλώνετε. Στις ΗΠΑ, το 30% των ατόμων άνω των 50 ετών, το 50% των ατόμων άνω των 60 ετών και το 75% των ατόμων άνω των 80 ετών έχουν εκκολπώματα. Σχεδόν όλοι τους τα εμφανίζουν στο τελευταίο μέρος του παχέος εντέρου τους (σιγμοειδές κόλον). Η εκκολπωμάτωση είναι ασυνήθιστη πριν από την ηλικία των 40 ετών. Είναι επίσης ασυνήθιστο σε μέρη του κόσμου όπου η τυπική διατροφή είναι λιγότερο επεξεργασμένη από ό, τι στη Δύση, όπως η Αφρική και η Ασία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της εκκολπωμάτωσης;

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν συμπτώματα. Είναι πιθανό να μην το παρατηρήσετε ποτέ. Εάν έχετε συμπτώματα ασθένειας, όπως πόνο στην κάτω κοιλιακή χώρα ή πυρετό, μπορεί να έχετε λοίμωξη (εκκολπωματίτιδα).
Είναι επίσης πιθανό να έχετε συμπτώματα ως παρενέργεια μιας άλλης ασθένειας στα έντερα σας που κάνει τα εκκολπώματα σας πιο ευαίσθητα στην πίεση. Για παράδειγμα, εάν έχετε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (IBD), τα απόβλητα τροφίμων που διέρχονται από τα εκκολπώματα σας μπορεί να προκαλέσουν ευαισθησία ή φούσκωμα. Εάν είστε επιρρεπείς σε δυσκοιλιότητα, τα κόπρανα μπορεί να φράξουν τα εκκολπώματα, επιδεινώνοντας την κατάσταση.
Περίπου το 10% των ατόμων με εκκολπωμάτωση μπορεί να έχουν κάποια εκκολπωματική αιμορραγία. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν τα σκληρά κόπρανα που διέρχονται από ένα εκκόλπωμα διαβρώνουν ή τεντώνουν ένα αιμοφόρο αγγείο μέχρι να σπάσει. Είναι συνήθως προσωρινό και ανώδυνο, αλλά αν συμβεί, μπορεί να δείτε φρέσκο αίμα στην τουαλέτα. Εάν έχετε αιμορραγία, επίμονα συμπτώματα ή επιπλοκές από εκκολπώματα, ονομάζεται «εκκολπωματική νόσος».

Ποια είναι η κύρια αιτία της εκκολπωμάτωσης;

Η κύρια αιτία της εκκολπωμάτωσης φαίνεται να είναι η τυπική δυτική διατροφή, η οποία είναι χαμηλή σε φυτικές ίνες και υψηλή σε επεξεργασμένα άμυλα. Αυτή η δίαιτα συμβάλλει στη δημιουργία πυκνών κοπράνων που κινούνται αργά μέσα στο έντερό δημιουργώντας συνθήκες υψηλής πίεσης. Τα κόπρανα αφυδατώνονται καθώς ταξιδεύουν, γι’ αυτό είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν εκκολπωμάτωση στο σιγμοειδές κόλον (το τελικό μέρος του παχέος εντέρου).

Εμπλέκονται άλλοι παράγοντες κινδύνου;

Είναι πιθανό ότι η γενετική εμπλέκεται εν μέρει. Εκτός από τη δυτική διατροφή, η εκκολπωμάτωση είναι πιο συχνή στους λευκούς Αμερικανούς, τους Ευρωπαίους και τους Αυστραλούς από ό, τι στους μαύρους ή σε άλλες ομάδες. Οι ερευνητές έχουν επίσης παρατηρήσει ότι όταν οι άνθρωποι στις ασιατικές χώρες παθαίνουν εκκολπωματίτιδα, τείνει να εντοπίζεται σε διαφορετικό μέρος του παχέος εντέρου – το πρώτο αντί για το τελευταίο.

Πώς γίνεται η διάγνωση της εκκολπωμάτωσης;

Μπορεί να διαγνωστεί κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης ρουτίνας ή μίας αξονικής τομογραφίας κοιλίας που διενεργείται για άλλους λόγους. Αυτός είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να ανακαλύψετε την εκκολπωμάτωση, δεδομένου ότι συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα από μόνη της. Εάν έχετε συμπτώματα, ο γιατρός σας θα επιδιώξει να ανακαλύψει την αιτία σε βήματα.

Ποια θεραπεία είναι διαθέσιμη για την εκκολπωμάτωση;

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα χρειαστούν θεραπεία για την ίδια την εκκολπωμάτωση. Αλλά ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να αρχίσετε να ενσωματώνετε περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή σας. Αυτό γίνεται για την αντιμετώπιση της πιθανής αιτίας της εκκολπωμάτωσης σας και για την πρόληψη περαιτέρω επιπλοκών που σχετίζονται με δυσκοιλιότητα, φούσκωμα ή άλλα συμπτώματα.
Περίπου το 3% των ανθρώπων μπορεί να χρειαστούν θεραπεία για να σταματήσουν την επίμονη εκκολπωματική αιμορραγία. Αυτό συμβαίνει συνήθως κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης. Όταν ένας γαστρεντερολόγος βρίσκει αιμορραγία κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης, μπορεί να περάσει εργαλεία μέσω του κολονοσκοπίου για να σφραγίσει το σπασμένο αιμοφόρο αγγείο. Εναλλακτικά, εφόσον αυτό δεν είναι δυνατό και η αιμορραγία είναι σημαντική μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση.

Μπορεί να προληφθεί η εκκολπωματίτιδα;

Τρώγοντας περισσότερες φυτικές ίνες, κάνοντας τακτική άσκηση και πίνοντας αρκετό νερό κάθε μέρα θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε τις κινήσεις του εντέρου σας υγιείς και τακτικές. Αυτό μπορεί να αποτρέψει την εκκολπωμάτωση. Εάν έχετε ήδη εκκολπωμάτωση, μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση περαιτέρω εκκολπωμάτων. Αν και δεν είναι εγγυημένο, αυτοί οι παράγοντες υγιεινού τρόπου ζωής βοηθούν στην πρόληψη των περισσότερων τύπων νόσου του κατώτερου εντέρου.

Τι μπορώ να περιμένω εάν έχω αυτή την κατάσταση;

Εάν δεν είχατε συμπτώματα ή επιπλοκές από εκκολπωμάτωση, οι πιθανότητες είναι ότι ποτέ δεν θα αποκτήσετε. Εάν έχετε μια άλλη κατάσταση που καθιστά την εκκολπωμάτωση πιο περίπλοκη, όπως δυσκοιλιότητα, IBS ή IBD, μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο χρόνιων συμπτωμάτων. Ένας μικρός αριθμός ανθρώπων έχουν επαναλαμβανόμενα αιμορραγικά επεισόδια. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν επαναλαμβανόμενες θεραπείες για να σταματήσουν την αιμορραγία ή να διαχειριστούν την απώλεια αίματος.

Είναι αναστρέψιμη η εκκολπωμάτωση;

Όχι, δεν υπάρχει γνωστός τρόπος για να υποχωρήσουν τα εκκολπώματα. Δεν θα προκαλέσουν προβλήματα στους περισσότερους ανθρώπους, αλλά αν σας προκαλέσουν προβλήματα, θα πρέπει να προσαρμόσετε τον τρόπο ζωής.

Πώς μπορώ να φροντίσω τον εαυτό μου ενώ ζω με εκκολπωμάτωση;

Είτε έχετε είτε όχι συμπτώματα θα μπορούσατε πιθανώς να επωφεληθείτε από περισσότερες ίνες στη διατροφή σας. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι να τρώτε περισσότερα δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά. Μερικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν επίσης συμπληρώματα ινών. Φροντίστε να πίνετε αρκετό νερό με τις ίνες σας, διαφορετικά, θα μπορούσε να επιδεινώθεί η δυσκοιλιότητα.
Εάν έχετε εκκολπωματική νόσο, θα πρέπει να δώσετε προσοχή στα συμπτώματά σας για να τα διατηρήσετε υπό έλεγχο. Για παράδειγμα, παρατηρήστε εάν συγκεκριμένα τρόφιμα προκαλούν περισσότερη δυσφορία ή εάν συγκεκριμένα φάρμακα που μπορεί να παίρνετε επηρεάζουν τα συμπτώματά σας. Εάν παρατηρήσετε αιμορραγία από το ορθό, φροντίστε να ενημερώσετε τον ιατρό σας, ακόμη και αν σταματήσει από μόνη της.

Η εκκολπωμάτωση εμφανίζεται εκτός του παχέος εντέρου;

Μπορεί να έχετε εκκολπώματα οπουδήποτε στο γαστρεντερικό σωλήνα σας, συμπεριλαμβανομένου του λεπτού εντέρου σας, του στομάχου και του οισοφάγου σας (οισοφαγικό εκκόλπωμα). Αλλά όλα αυτά τα περιστατικά είναι σπάνια. Συνήθως, είναι επιπλοκές μιας άλλης ασθένειας, όπως μια διαταραχή κινητικότητας που καθιστά δύσκολο για τα τρόφιμα να περάσουν κανονικά από το όργανο ή πρόκειται για συγγενείς ανωμαλίες.