Θυρεοειδής

θυρεοειδής αδέναςθυρεοειδής αδένας

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στην πρόσθια τραχηλική χώρα και είναι υπεύθυνος για την έκκριση ορμονών πολύ σημαντικών για τη λειτουργία του οργανισμού. Οι ορμόνες που εκκρίνονται από το θυρεοειδή αδένα είναι:

  • Θυροξίνη και τριίωδοθυρονίνη (Τ4 και Τ3), οι οποίες ρυθμίζουν το μεταβολισμό και τις ενεργειακές ανάγκες και καύσεις του οργανισμού
  • Καλσιτονίνη, η οποία συμμετέχει στο μεταβολισμό και τη ρύθμιση του ασβεστίου στον οργανισμό.

Τι είναι η βρογχοκήλη;

Ως βρογχοκήλη ορίζεται κάθε διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα ανεξαρτήτως αιτιολογίας και ύπερ- ή υπολειτουργίας αυτού (δηλαδή μία βρογχοκήλη μπορεί να συνοδεύεται από ύπερ- ή υποθυρεοειδισμό).

Μία βρογχοκήλη μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα διαφορετικών παθολογικών καταστάσεων:

παθήσεις θυρεοειδούς αδένα

Με ποια συμπτώματα εμφανίζονται οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα;

Τα σημεία και τα συμπτώματα των παθήσεων του θυρεοειδούς αδένα σχετίζονται αφενός με τη διόγκωση του αδένα, αφετέρου με τη διαταραχή της λειτουργικής του κατάστασης (ύπερ- ή υποθυρεοειδισμός):

  • ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ ΣΤΟΝ ΤΡΑΧΗΛΟ (ΛΑΙΜΟ):
  1. Δυσφαγία (δυσκολία στην κατάποση) από συμπίεση του οισοφάγου
  2. Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή) από συμπίεση της τραχείας
  3. Βράγχος φωνής από διήθηση νεύρων της περιοχής (συνήθως καρκίνος)
  4. Άλλες διογκώσεις της περιοχής (λεμφαδένες)
  • ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ (ΥΠΕΡΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΔΕΝΑ):
  1. Νευρικότητα, ευερεθιστότητα, αλλαγές στη συμπεριφορά
  2. Ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών
  3. Απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη
  4. Εύθραυστα νύχια και τρίχες
  5. Ζεστά και υγρά άκρα
  6. Διάρροια
  7. Μυϊκή αδυναμία
  8. Τρόμος (τρέμουλο των άκρων)
  9. Δυσανεξία στη ζέστη
  10. Απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας
  11. Αλλαγές εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες
  12. Παθήσεις των οφθαλμών
  13. Οίδημα κάτω άκρων (πρήξιμο)
  • ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ (ΥΠΟΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΔΕΝΑ):
  1. Βραδύτητα, εύκολη κόπωση, αδιαθεσία
  2. Υπνηλία
  3. Βραδυκαρδία
  4. Επιδείνωση δυνατότητας ομιλίας
  5. Επιβράδυνση κάθε νοητικής και σωματικής λειτουργίας
  6. Κεφαλαλγία
  7. Αναιμία
  8. Δυσανεξία στο κρύο
  9. Αύξηση σωματικού βάρους παρά την πτωχή όρεξη
  10. Δυσκοιλιότητα
  11. Κατάθλιψη, ψύχωση
  12. Ψυχρό, ξηρό και πεπαχυσμένο δέρμα
  13. Αλλαγές στην εμφάνιση (¨φουσκωμένα¨ μάτια)
  14. Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας
  15. Αλλαγές εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες

Πως γίνεται η διάγνωση των παθήσεων του θυρεοειδούς;

Συνήθως, ο ιατρός στον οποίο πρώτα απευθύνεται ο ασθενής είναι ειδικός παθολόγος ή ενδοκρινολόγος. Η διαγνωστική διαδικασία ξεκινάει πάντα με την εκτίμηση του ιστορικού και την κλινική εξέταση.

Η πρώτη εξέταση είναι αιματολογική και αφορά τον προσδιορισμό στο αίμα μίας ορμόνης, της TSH. Από εκεί και πέρα η διαγνωστική προσέγγιση των παθήσεων του θυρεοειδούς μπορεί να απαιτήσει μία σειρά αιματολογικών και ορμονολογικών εξετάσεων. Ο απεικονιστικός έλεγχος μπορεί να περιλάβει το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα. Τελικώς μπορεί να απαιτηθεί βιοψία αναρρόφησης δια λεπτής βελόνης (FNA). Σε αυτή την περίπτωση, ο θυρεοειδής αδένας παρακεντάται με μία λεπτή βελόνη και το υλικό που λαμβάνεται αποστέλλεται για κυτταρολογική εξέταση. Η όλη διαδικασία είναι ανώδυνη, ακίνδυνη και πραγματοποιείται στο εξωτερικό ιατρείο της κλινικής μέσα σε λίγα λεπτά.

Ποιες παθήσεις του θυρεοειδούς πρέπει να χειρουργούνται και πότε;

Ο καρκίνος σαφώς και πρέπει να χειρουργείται άμεσα. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αφορά το 5% περίπου των όζων. Με τον όρο καρκίνος του θυρεοειδούς αναφερόμαστε σε μία ομάδα διαφόρων υποτύπων, οι οποίοι διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:

  1. Οι καλώς διαφοροποιημένοι θυρεοειδικοί καρκίνοι, έχουν συνήθως πολύ καλή εξέλιξη με την απαιτούμενη θεραπεία. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται το θηλώδες καρκίνωμα (σπάνιες μεταστάσεις, πιθανή εμπλοκή τραχηλικών λεμφαδένων), το θυλακιώδες καρκίνωμα (πιο πιθανές οι μεταστάσεις σε σχέση με το θηλώδες, σπάνια εμπλοκή τραχηλικών λεμφαδένων) και το μυελοειδές καρκίνωμα (συχνά συνυπάρχει στο πλαίσιο κι άλλων ενδοκρινικών διαταραχών).
  2. Οι κακώς διαφοροποιημένοι θυρεοειδικοί καρκίνοι περιλαμβάνουν το αναπλαστικό καρκίνωμα (εξαιρετικά επιθετικό με κακή πρόγνωση και συνήθως δεν επιδεχεται χειρουργική παρέμβαση).

Σε ό,τι αφορά τις καλοήθεις παθήσεις του θυρεοειδούς, η ένδειξη για ολική ή μερική θυρεοειδεκτομή τίθεται με τη σύμφωνη γνώμη ενδοκρινολόγου και χειρουργού. Η απόφαση για θυροειδεκτομή μπορεί να ληφθεί μετά από χρόνια προσπάθεια φαρμακευτικής αντιμετώπισης της νόσου: για λόγους αισθητικούς, νόσους που προδιαθέτουν για τον καρκίνο (π.χ. θυρεοειδίτιδα Hashimoto που μπορεί να καταλήξει σε λέμφωμα), διαγνωστικά διλήμματα, υπερθυρεοειδισμό που δεν ελέγχεται (Graves, Plummer, Τοξικό αδένωμα) ή χρόνια νόσο που έχει προκαλέσει μή αναστρέψιμες αλλοιώσεις στον αδένα.

Πως γίνεται η θυρεοειδεκτομή;

Η επέμβαση της θυρεοειδεκτομής

διενεργείται υπό γενική αναισθησία, μέσω μίας μικρής τομής (4-5 cm) στον τράχηλο του ασθενούς, η οποία γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να ¨κρύβεται¨ στις φυσιολογικές πτυχές του δέρματος και η συρραφή του τραύματος γίνεται με ενδοδερμική ραφή (ραφή πλαστικής χειρουργικής). Η θυρεοειδεκτομή αποτελεί μια επέμβαση με πολύ μικρή νοσηρότητα, διάρκεια νοσηλείας και ανεπαίσθητο μετεγχειρητικό πόνο. Εφόσον απαιτείται λεμφαδενικός καθαρισμός σε περίπτωση καρκίνου, αυτός γίνεται μέσω της ίδιας τομής η οποία ¨μεγαλώνει¨ κατά λίγα cm.

Για την επέμβαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ειδικός νευροδιεγέρτης, ένα εργαλείο που διευκολύνει την αναγνώριση και την προστασία των νεύρων της περιοχής.

Ο ασθενής συνήθως εξέρχεται της κλινικής εντός 24ώρου.

Μετά το χειρουργείο ο ασθενής συνεχίζει να παρακολουθείται ανά διαστήματα από τον ενδοκρινολόγο και το χειρουργό του και ως επί το πλέιστον χρειάζεται να λαμβάνει θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών (1 χάπι κάθε πρωί).

Υπάρχουν επιπλοκές της θυρεοειδεκτομής;

Λόγω της πολύπλοκης ανατομίας της περιοχής, υπάρχει η πιθανότητα τραυματισμού νεύρων, των παραθυρεοειδών αδένων, ή άλλων δομών. Η άψογη γνώση της ανατομίας της περιοχής, οι λεπτοί χειρουργικοί χειρισμοί και η χρήση των πλέον σύγχρονων εργαλείων (ειδικός νευροδιεγέρτης, ενεργειακά αιμοστατικά εργαλεία) έχουν συμβάλλει ώστε να μη συναντήσουμε τέτοιες επιπλοκές στην εώς τώρα πορεία της ομάδος μας.

Άλλες σχετικές παθήσεις