Η σκωληκοειδής απόφυσή είναι ένα μικρό, σωληνοειδές όργανο που συνδέεται με το παχύ έντερο (στο δεξιό του άκρο). Κανείς δεν ξέρει ποιος είναι ο ρόλος του οργάνου – αλλά γνωρίζουμε ότι η σκωληκοειδίτιδα είναι σοβαρή. Η σκωληκοειδίτιδα εμφανίζεται όταν η σκωληκοειδής απόφυσή σας αποφράσσεται, μολύνεται και φλεγμαίνει. Τα περιττώματα (κόπρανα) που κινούνται μέσω του παχέος εντέρου σας μπορούν να αποφράξουν τη σκωληκοειδή απόφυση, οδηγώντας σε φλεγμονή. Η φλεγμονή προκαλεί διόγκωση της σκωληκοειδούς απόφυσής σας και μπορεί να καταλήξει σε ρήξη του οργάνου και περιτονίτιδα.

Η ρήξη της σκωληκοειδούς απόφυσης είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση. Τα βακτήρια εξαπλώνονται από το εσωτερικό του εντέρου σε όλη την κοιλιακή κοιλότητα. Αυτή η λοίμωξη (περιτονίτιδα) μπορεί στη συνέχεια να εξαπλωθεί στην κυκλοφορία του αίματός σας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές (σηψαιμία). Λόγω αυτού του κινδύνου, η τυπική θεραπεία για σκωληκοειδίτιδα είναι να αφαιρέσετε τη σκωληκοειδή απόφυσή σας (σκωληκοειδεκτομή). Η σκωληκοειδής απόφυσή σας δεν είναι βασικό όργανο και δεν θα σας λείψει.

Η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να προκαλέσει οξύ (ξαφνικό, έντονο) πόνο στην κάτω κοιλιακή χώρα.

Η τυπική θεραπεία είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης.

Μπορεί να μην σκεφτείτε ποτέ τη σκωληκοειδή απόφυσή σας μέχρι μια μέρα να αρχίσει να πονάει. Εάν συμβεί αυτό, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο – αυτό πρέπει να είναι το σύνθημά σας για να κατευθυνθείτε στο νοσοκομείο. Η σκωληκοειδίτιδα είναι σοβαρή και αν χρειάζεστε επείγουσα χειρουργική επέμβαση, θα είστε σε έμπειρα χέρια.

 

Οξεία vs. χρόνια σκωληκοειδίτιδα.

Η σκωληκοειδίτιδα είναι σχεδόν πάντα μια οξεία κατάσταση, πράγμα που σημαίνει ότι αρχίζει ξαφνικά και επιδεινώνεται γρήγορα. Τα περισσότερα από αυτά που γνωρίζουμε για την σκωληκοειδίτιδα αναφέρονται στην οξεία σκωληκοειδίτιδα, η οποία είναι πολύ συχνή. Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα είναι μια σπάνια και ασαφής κατάσταση για την οποία δεν γνωρίζουμε τόσα πολλά. Φαίνεται να συμβαίνει όταν κάτι ερεθίζει τη σκωληκοειδή απόφυσή σας με έναν τρόπο on-and-off για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά ποτέ δεν χειροτερεύει.

Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα μπορεί να μην αναγνωριστεί επειδή τα συμπτώματα δεν κλιμακώνονται με τον τρόπο που κάνουν στην οξεία σκωληκοειδίτιδα. Αλλά οποιοσδήποτε τύπος σκωληκοειδίτιδας είναι σοβαρός. Εάν έχετε χρόνιο κοιλιακό άλγος και δεν ξέρετε τι το προκαλεί, είναι σημαντικό να δείτε έναν χειρουργό γι ‘αυτό. Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα μπορεί να επιδεινωθεί ή να γίνει οξεία ανά πάσα στιγμή. Λόγω αυτού του κινδύνου, αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή χειρουργικά.

 

Πόσο συχνή είναι η σκωληκοειδίτιδα;

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι κοινή, ειδικά μεταξύ των ηλικιών 10 και 30. Η σκωληκοειδίτιδα στα παιδιά είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια των εφηβικών ετών, αλλά εμφανίζεται και στα μικρότερα παιδιά. Σαφέστατα, οποιοσδήποτε δεν έχει υποβληθεί σε σκωληκοειδεκτομή κινδυνεύει να εμφανίσει σκωληκοειδίτιδα εφ’ όρου ζωής, ακόμη και σε πολύ προχωρημένη ηλικία. Στις ΗΠΑ, περίπου το 5% του πληθυσμού θα πάθει οξεία σκωληκοειδίτιδα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Είναι η κύρια αιτία κοιλιακού πόνου που οδηγεί σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση στην κοιλιακή χώρα. Η χρόνια σκωληκοειδίτιδα εμφανίζεται σε περίπου 1% του πληθυσμού.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας;

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας είναι κοιλιακό άλγος, ναυτία και απώλεια όρεξης. Υπάρχει ένας τυπικός τρόπος με τον οποίο μπορεί να παρουσιαστούν αυτά τα συμπτώματα που μπορεί να διευκολύνει την αναγνώριση της σκωληκοειδίτιδας. Αλλά δυστυχώς, μόνο περίπου οι μισοί άνθρωποι με σκωληκοειδίτιδα έχουν την κλασική παρουσίαση συμπτωμάτων. Τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι ενήλικες και οι έγκυες  είναι λιγότερο πιθανό να παρουσιάσουν τυπικά συμπτώματα.

 

Ποια είναι τα πρώιμα σημάδια της σκωληκοειδίτιδας;

Στην τυπική παρουσίαση, ο κοιλιακός πόνος αρχίζει στη μέση της κοιλιάς σας, γύρω από τον ομφαλό σας. Μπορεί να παρουσιάζει διακυμάνσεις ή να έρχεται και να φεύγει για αρκετές ώρες. Τελικά, ο πόνος εντείνεται και αναπτύσσονται ναυτία και έμετος. Αρκετές ώρες αργότερα, η ναυτία περνά και ο πόνος μετατοπίζεται στην κάτω δεξιά κοιλιακή χώρα, όπου βρίσκεται η σκωληκοειδής απόφυσή σας. Ο πόνος γίνεται πιο εστιασμένος, συνεχίζει να επιδεινώνεται και μπορεί να χειροτερεύει σημαντικά με τη βάδιση ή το βήχα.

 

Ποια είναι άλλα πιθανά συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας;

 

Πρόσθετα συμπτώματα μπορεί να αναπτυχθούν αργότερα σε μερικούς ανθρώπους. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

Πυρετός. Έως και το 40% των ανθρώπων αναπτύσσουν πυρετό. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σας σύστημα μπαίνει σε υψηλότερη ταχύτητα. Μπορεί επίσης να σημαίνει ότι η φλεγμονή και η μόλυνση εξαπλώνονται.

Δυσφορία. Μπορεί απλώς να παρατηρήσετε ότι αισθάνεστε γενικά αδιαθεσία. Μπορεί να μην έχετε ενέργεια και να αισθάνεστε όπως όταν είστε άρρωστοι.

Πρησμένη κοιλιά. Η κοιλιά σας μπορεί να φαίνεται διατεταμένη και φουσκωμένη. Αυτό είναι συνήθως ένα προχωρημένο σύμπτωμα και μπορεί να υποδεικνύει ότι η σκωληκοειδής απόφυσή σας έχει σπάσει.

Συμπτώματα του ουροποιητικού συστήματος. Μπορεί να αισθάνεστε ότι πρέπει να ουρείτε πιο συχνά ή πιο επειγόντως.

Παράλυση του εντέρου. Το έντερό σας μπορεί προσωρινά να σταματήσει να κινείται λόγω της ενδοκοιλιακής φλεγμονής. Μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν δυσκοιλιότητα και αισθάνονται ότι δεν μπορούν να περάσουν αέρια. Μπορεί να έχετε την αίσθηση ότι μια κίνηση του εντέρου θα ανακουφίσει τα συμπτώματά σας.

Διάρροια. Μπορεί να εμφανιστεί σε μερικούς ασθενείς.

 

Πώς μπορώ να ελέγξω για σκωληκοειδίτιδα στο σπίτι;

Εάν υποψιάζεστε σκωληκοειδίτιδα, θα πρέπει άμεσα να επισκεφθείτε έναν χειρουργό. Αλλά αν ψάχνετε για ένα σημάδι, υπάρχουν μερικά που χρησιμοποιούν οι εξειδικευμένοι ιατροί για να ελέγξουν για σκωληκοειδίτιδα. Η θέση του πόνου μπορεί να είναι μια χρήσιμη ένδειξη, ειδικά αν ξεκινά γύρω από τον αφαλό σας και στη συνέχεια μετακινείται στην κάτω δεξιά κοιλιά σας με τον τυπικό τρόπο και ο συνδυασμός του πόνου με τα προαναφερθέντα γενικά συμπτώματα.

Κάποια άλλα σημεία που αναζητούν οι χειρουργοί για τη διάγνωση είναι τα παρακάτω:

 

Το σημείο McBurney: είναι η πιο τυπική θέση της σκωληκοειδούς απόφυσης και η ευαισθησία εκεί είναι το πρώτο πράγμα που ελέγχουν οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης σε μια φυσική εξέταση. Βρίσκεται στα 2/3 της απόστασης σε μία νοητή γραμμή από τον ομφαλό ως την πρόσθια άνω λαγόνια άκανθα (οστέινη προβολή της λεκάνης στην κάτω κοιλία).

Το σημείο Blumberg: Ο πόνος επιδεινώνεται με την απότομη άρση της πίεσης στην περιοχή ευαισθησίας (επίσης γνωστή ως ευαισθησία αναπήδησης).

Το σημείο Dunphy: Ο βήχας κάνει τον πόνο χειρότερο.

Το σημείο Rovsing: Η πίεση στην κάτω αριστερή πλευρά της κοιλίας, παράγει πόνο στην κάτω δεξιά πλευρά σας.

Σημείο του ψοΐτη: Εάν η σκωληκοειδής απόφυσή σας βρίσκεται πίσω από το παχύ έντερο και όχι μπροστά, η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να ερεθίσει τον ψοΐτη μυ σας. Μπορεί να βρεθείτε να λυγίζετε το δεξί ισχίο σας για να ανακουφίστείτε από τον πόνο. Ο ιατρός μπορεί να προσπαθήσει να επεκτείνει το δεξί ισχίο σας ή να το περιστρέψει προς τα έξω. Εάν αυτό πονάει, ονομάζεται σημείο ψοΐτη.

 

Ποιες άλλες καταστάσεις μπορεί να συγχέονται με την σκωληκοειδίτιδα;

Τα συμπτώματα της σκωληκοειδίτιδας μπορεί να μοιάζουν με πολλές άλλες καταστάσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις γυναίκες. Παθήσεις που επηρεάζουν τα πυελικά σας όργανα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα που μοιάζουν πολύ με αυτά τηςσκωληκοειδίτιδας. Αυτά τα όργανα περιλαμβάνουν το ουροποιητικό σας σύστημα και το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Άλλα κατώτερα κοιλιακά όργανα μπορεί επίσης να εμπλέκονται.

 

Μερικές κοινές συνθήκες που μπορεί εύκολα να συγχέεται με σκωληκοειδίτιδα περιλαμβάνουν:

 

Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου.

Ενδομητρίωση.

Κύστη ωοθηκών.

Νεφρολιθίαση.

Λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.

Παγκρεατίτιδα.

Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

Εκκολπωματίτιδα του παχέος εντέρου.

Γαστρεντερίτιδα.

Εντερική απόφραξη.

 

Τι προκαλεί την σκωληκοειδίτιδα;

Το μέγεθος και η θέση της σκωληκοειδούς απόφυσής σας καθιστούν εύκολο το να φράξει και να μολυνθεί. Το παχύ έντερο φιλοξενεί πολλά βακτήρια και αν πάρα πολλά παγιδευτούν στη σκωληκοειδή απόφυσή σας, υπεραναπτύσσονται και προκαλούν λοίμωξη και φλεγμονή.

 

Τι προκαλεί την χρόνια σκωληκοειδίτιδα;

Η θεωρία της χρόνιας σκωληκοειδίτιδας είναι ότι κάτι προκαλεί ήπια φλεγμονή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μπορεί να είναι μια χρόνια κατάσταση όπως φλεγμονώδης νόσος του εντέρου ή ήπια βακτηριακή υπερανάπτυξη. Ή μπορεί να είναι ένα εμπόδιο που αποφράσσει παροδικά τη σκωληκοειδή απόφυση. Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε λεμφοειδή υπερπλασία ή ακόμα και ουλώδη ιστό στη σκωληκοειδή απόφυσή σας εάν διαρκεί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

 

Είναι η σκωληκοειδίτιδα κληρονομική;

Έχοντας οικογενειακό ιστορικό σκωληκοειδίτιδας φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξής της, αν και δεν είναι σαφές γιατί. Η ίδια η σκωληκοειδίτιδα δεν κληρονομείται, αλλά η γενετική μπορεί να εμπλέκεται σε ορισμένες από τις αιτίες της.

 

Μπορεί το άγχος να προκαλέσει σκωληκοειδίτιδα;

Δεν είναι πιθανό. Ωστόσο, το σοβαρό φυσιολογικό στρες από κρίσιμη ασθένεια μπορεί να προκαλέσει ισχαιμία του εντέρου, μια προσωρινή μείωση της ροής του αίματος στα έντερα σας. Η ισχαιμική κολίτιδα μπορεί σπάνια να επηρεάσει τη σκωληκοειδή απόφυσή σας.

 

Μπορεί το φαγητό να προκαλέσει σκωληκοειδίτιδα;

Έχουν υπάρξει σπάνιες αναφορές για έναν αχώνευτο σπόρο ή ξηρό καρπό που κολλάει στο άνοιγμα της σκωληκοειδούς απόφυσης και προκαλεί φλεγμονή. Σε γενικές γραμμές, όμως, η κατανάλωση περισσότερων ινών μειώνει τον κίνδυνο σκωληκοειδίτιδας.

 

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της σκωληκοειδίτιδας;

Η σκωληκοειδίτιδα μπορεί γρήγορα να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές επιπλοκές. Οι επιπλοκές μπορούν να προχωρήσουν σταδιακά, αν και δεν συμβαίνουν πάντα με τον ίδιο τρόπο. Επιπλοκές (στάδια) μπορεί να περιλαμβάνουν:

 

Ισχαιμία και νέκρωση. Σοβαρή διόγκωση της σκωληκοειδούς σας διακόπτει την παροχή αίματος (ισχαιμία,) η οποία αυξάνει τη φλεγμονή και τελικά προκαλεί τους ιστούς να αρχίσουν να αποσυντίθενται (νέκρωση).

Γάγγραινα/διάτρηση. Μόλις ξεκινήσει η νέκρωση, η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί. Μπορεί να εξαπλωθεί αργά μέσω εσωτερικής γάγγραινας ή γρήγορα όταν προκαλείται ρήξη της σκωληκοειδούς απόφυσής σας.

Απόστημα/πλαστρόν. Στην αρχή, η λοίμωξη μπορεί να μην εξαπλωθεί πολύ πέρα από τη σκωληκοειδή απόφυσή σας. Μπορεί να σχηματίσει ένα απόστημα, μια τσέπη πύου, γύρω από τη σκωληκοειδή απόφυσή σας. Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί μια μάζα (από επίπλουν, λεπτό και παχύ έντερο, έσω γεννητικά όργανα στις γυναίκες) γύρω από τη σκωληκοειδή απόφυση (πλαστρόν) στην προσπάθεια του οργανισμού να περιχαρακώσει το απόστημα. Αυτές οι μάζες περιέχουν τη μόλυνση, αλλά μπορούν να σκάσουν.

Περιτονίτιδα και σήψη. Όταν η λοίμωξη εξαπλώνεται στην περιτοναϊκή κοιλότητά σας (περιτονίτιδα), μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα και ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματός σας (σηψαιμία). Η μόλυνση στην κυκλοφορία του αίματός σας μπορεί να οδηγήσει σε σηπτικό σοκ, το οποίο μπορεί να είναι θανατηφόρο.

 

Πώς γίνεται η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας;

Εάν έχετε το τυπικό προφίλ των συμπτωμάτων, η διάγνωση είναι κλινική, απλή και άμεση. Σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις για να επιβεβαιώθεί η σκωληκοειδίτιδα. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν συνήθως εξετάσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις. Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να δείξουν σημάδια φλεγμονής, όπως υψηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων ή αριθμό C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, και μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό μιας λοίμωξης. Οι εξετάσεις απεικόνισης, όπως ένα κοιλιακό υπερηχογράφημα ή μια αξονική τομογραφία, μπορούν να δείξουν εάν η σκωληκοειδής απόφυσή σας πάσχει.

 

Μπορεί η σκωληκοειδίτιδα να περάσει από μόνη της;

Είναι δυνατό, αλλά καθόλου πιθανό. Εξάλλου, το ρίσκο των σοβαρότατων και επικίνδυνων για τη ζωή επιπλοκών καθιστά τη στάση αναμονής μάλλον απαράδεκτη.

 

Ποια είναι η θεραπεία για σκωληκοειδίτιδα;

Η σκωληκοειδίτιδα αντιμετωπίζεται πάντα ως επείγον περιστατικό. Η τυπική θεραπεία περιλαμβάνει τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και χειρουργική επέμβαση.

 

Φάρμακα:

Σχεδόν όλοι θα χρειαστούν αντιβιοτικά και παυσίπονα για τη σκωληκοειδίτιδα.

 

Χειρουργική επέμβαση:

Μόλις τεθεί η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας, ο χρόνος είναι ουσιαστικός. Η σκωληκοειδής απόφυσή σας μπορεί να σπάσει μέσα σε 36 ώρες από τα πρώτα σας συμπτώματα. Οι χειρουργοί συνήθως προγραμματίζουν την σκωληκοειδεκτομή σας εντός 24 ωρών από τη διάγνωσή σας. Η σκωληκοειδεκτομή είναι μία από τις πιο κοινές χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται παγκοσμίως. Σήμερα εκτελείται λαπαροσκοπικά με εξαιρετικά αποτελέσματα και δίνοντας στο χειρουργό τη δυνατότητα να ελέγξει όλη την κοιλιακή κοιλότητα. Ο χειρουργός σας θα αντιμετωπίσει επίσης τυχόν επιπλοκές της σκωληκοειδίτιδας που έχετε κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης.

 

Δεν υπάρχουν παρενέργειες από την αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσής σας.

 

Ποιος είναι ο χρόνος αποκατάστασης μετά την σκωληκοειδεκτομή;

Εάν είχατε μια απλή λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, θα είστε σε θέση να πάτε σπίτι την επόμενη ή ίσως και την ίδια ημέρα. Εάν είχατε επιπλοκές, ίσως χρειαστεί να μείνετε στο νοσοκομείο λίγο περισσότερο.

 

Πρόγνωση:

Με την έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία, η πρόγνωση είναι εξαιρετική. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν γρήγορα και πλήρως.

Η σκωληκοειδίτιδα που αντιμετωπίζεται μόνο με αντιβιοτικά έχει ποσοστό υποτροπής >40%.

Η σκωληκοειδίτιδα που δεν αντιμετωπίζεται έχει ποσοστό θνησιμότητας >50%.

 

Πότε πρέπει να αναζητήσω ιατρική βοήθεια για σκωληκοειδίτιδα;

Ο πόνος της σκωληκοειδούς απόφυσης είναι πάντα μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν έχετε οποιαδήποτε σημεία ή συμπτώματα σκωληκοειδίτιδας, όπως:

 

Κοιλιακό άλγος που βρίσκεται στο κάτω δεξιό τεταρτημόριο σας.

Κοιλιακό άλγος που χειροτερεύει.

Κοιλιακό άλγος συνοδευόμενο από ναυτία και/ή πυρετό.

Κοιλιακή ευαισθησία και ευαισθησία στην αφή.

 

Μπορεί να μην σκεφτείτε ποτέ τη σκωληκοειδή απόφυσή σας μέχρι μια μέρα να αρχίσει να πονάει. Εάν συμβεί αυτό, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο – αυτό πρέπει να είναι το σύνθημά σας για να κατευθυνθείτε στο νοσοκομείο. Η σκωληκοειδίτιδα είναι σοβαρή και αν χρειάζεστε επείγουσα χειρουργική επέμβαση, θα είστε σε έμπειρα χέρια.